
Ironia me zjarrin që ra në fund të shkurtit 2024 lidhet me faktin se godina e Djegies Plastike kishte dalë pothuajse jashtë funksionit. Nga burimet konfidenciale brenda spitalit, “Vetting” ka mësuar se vetëm një zyrë dhe një sallë operacioni në godinën e vjetër të djegieve plastike është funksionale.
Pra, një hapësirë kaq e vogël supozohet që do të përballojë të gjithë pacientët që vijnë nga çdo skaj i Shqipërisë. E pamundur! Prandaj në lojë hyjnë spitalet private, të cilat me fatura stratosferike përfitojnë nga mjerimi dhe urgjenca e njerëzve në nevojë. Padyshim përgjegjësia nuk është e privatit, por e Ministrisë së Shëndetësisë, e cila lejon një situatë për të cilën ekzistojnë fondet publike dhe procedura për të siguruar një spital me kushte standarde.
Pacientët marrin shërbim në pjesën tjetër të spitalit brenda një pavioni, në të cilin tre deri në katër dhoma shërbejnë si reanimacion për t’i trajtuar, por kaq janë pak për të plotësuar numrin e personave që kanë nevojë për trajtim mjekësor.
Sipas dermatologes Rozana Çela, nga shkalla e djegies përcaktohet edhe mënyra se si do të trajtohet. “Djegiet e shkallës së tretë që zënë më shumë se 10% të sipërfaqes së lëkurës dhe këto shkojnë në thellësi janë djegie shumë të rënda dhe trajtohen patjetër në spital”, tha për “Vetting” dermatologia Cela.
Zjarri në QSUNT nuk nxorri një problem të ri, por solli në dritë problemin që ekzistonte. “Vetting” ka zbuluar se ekziston një korrespondencë e gjatë midis institucioneve shëndetësore publike, të cilat provojnë shërbimin e cunguar dhe rrezikun që u kanoset pacientëve dhe personelit shëndetësor nga shembja e godinës. Në të gjithë këtë situatë kaotike, që të kujton një spital në zonë lufte bie në sy indiferenca e zyrtarëve të lartë që drejtojnë këto institucione.
Por cila është historia e Spitalit të Djegieve Plastike në QSUT?
Njëmbëdhjetë vite më parë në Spitalin e Djegies u bë një investim në infrastrukturë për të ndihmuar pacientët në trajtim. Në këtë shërbim ku kryheshin mbi 1000 ndërhyrje në vit, u përfshin edhe pacientë me djegie të shkallës së lartë. Ish-ministri Ilir Beqaj u mburr para mediave se ky investim do të rriste në radhë të parë sigurinë për vetë qytetarët shqiptarë, duke iu përgjigjur standardeve europiane për këto sëmundje.
Ndërsa ish-drejtoresha e QSUNT-së, Ogerta Manastirliu trumbetoi po ashtu si ish ministri Ilir Beqaj se investimi do të ofronte cilësi më të mirë shërbimi, siguri më shumë tek pacientët dhe tek stafi mjekësor si dhe gjithë progresin e duhur në kuadër të përmirësimit të shërbimit të pacientëve. Në lidhje me këtë projekt, Komisioni Europian do t’i jepte Shqipërisë 1 milion euro.
Sipas Dr. Erion Dashos, të kesh sot një QSUNT që është e vetmja qendër terciale që ka Shqipëria me godina të rrënuara ose godina ku nuk ofrohen parametra bashkohore është neglizhencë kriminale. “Meriton të ketë një analizë dhe vëmendje të shtuar nga ana e medias dhe një presion mbi Ministrinë e Shëndetësisë dhe QSUNT-në që kjo situatë të korrigjohet sa më shpejt dhe të marri vëmendjen që meriton”, u shpreh për “Vetting” Dr. Dasho.
Por sot, sapo i afrohesh ambienteve të spitalit në oborr shihen pacientët dhe familjarët e tyre me një shikim trishtues, teksa hedhin hapa të ngadaltë dhe me pëshpërima e dhimbje ankohen për kushtet skandaloze që gjenden në këtë ndërtesë që mezi mbanë veten mbi muret e saj. Muret e spitalit janë të dëmtuara rëndë nga lagështira që për vite me radhë i ka gërryer duke lënë në sipërfaqe shenjat. Mungesa e kushteve higjienike është një problem serioz në këtë spital, pasi rreziku për të marr infeksione është i lartë. Sipas dermatologes Rozana Cela, kushtet duhet të jenë patjetër sterile me një sterilitet të lartë pasi djegiet shoqërohen edhe me mbivendosjen e infeksionit.
Nga verifikimet e “Vetting” rezulton se numri i dhomave është i pamjaftueshëm për të përballuar rastet e qytetarëve që kanë nevojë për trajtim disaditor. Kjo i ka detyruar mjekët të mos iu ngelet zgjidhje tjetër përveçse t’ju japin pacientëve të tyre fletë-dalje para kohe, një situatë që i detyron pacientët të kërkojnë mjekimin te spitalet private, duke i zhytur në borxhe për shkak të tarifave të larta.
Sipas dermatologes, Rozana Cela në rastet e djegies së shkallës së tretë pacientët duhet të marrin një trajtim më kompleks nga Spitali. “Në rastin e djegies së shkallës së tretë, personi i sëmurë patjetër duhet të hospitalizohet, mjekimi është spitalor dhe jepen që nga infuzioni intravenoz dhe elektrolit. Pacienti në këto raste ka humbur elektrolitet, është dehidruar prandaj është e domosdoshme marrja e infuzioneve më elektrolit ose plazëm. Në rastet kur djegiet janë shumë të thella, djegies të shkallës së tretë, patjetër që këtu kryhet edhe transplanti i lëkurës”, u shpreh për “Vetting” dermatologia Cela.
“Vetting” ka konstatuar se në Spitalin e Djegies Plastike pacientët nuk kanë çarçafë, të cilët janë të domosdoshëm. Sipas auditit, kompania e lavanderisë që kujdeset për higjienën e ndërresave është tejpaguar nga QSUT për këtë shërbim 11 milionë lekë ose 110 mijë euro më shumë në shkelje të ligjit të Prokurimit Publik.
Një problem tjetër janë vaskat tek të cilat duhet të lahen pacientët ku mund të bëhet zhveshja e fashave pasi nuk janë funksionale, gjë e cila shton dhimbjet tek pacientët gjatë procesit të heqjes së fashave. Mungesa e vaskave ua vështirëson punën edhe mjekëve dhe infermierëve të cilët rrezikojnë shëndetin e tyre në kushte minimale.
Dëmet nga tërmeti, godina rrezikon të shembet
Nga viti në vit Spitali i Djegies do të përkeqësohej dhe në 26 nëntor 2019, tërmeti që goditi Shqipërinë e Mesme do të dëmtonte rëndë ndërtesën duke rrezikuar shembjen. Godina u klasifikua e rrezikshme për të punuar në të, por pavarësisht këtij fakti në katin e parë të godinës do të vazhdonte shërbimi i djegies së plastikës.
Prej asaj dite e deri më sot pacientët, familjarët, infermierët, mjekët, rrezikojnë jetën çdo ditë duke qëndruar në gërmadhat e kësaj ndërtese që ka dëmtime të shumëfishta. Kjo ndërtesë katër katëshe u zbraz pjesërisht që prej dhjetorit 2019 pasi prej tij u largua shërbimi i Biopsisë, Dermatologjisë, Banka e Gjakut dhe një pjesë e sektorit të “djegies”.
Sipas relacionit të Universitetit Politeknik të Tiranës, për këtë godinë sugjerohej si zgjidhje për dëmtimet përtëritje e ndërtesës, e cila kërkon riaftësim të plotë strukturor, përshtatje dhe përmirësim të kushteve të përdorimit të ndërtesës. Kostoja e riaftësimit të plotë dhe ndërhyrjet plotësuese riparuese të godinës vlerësohen rreth 40-50% krahasuar me koston e ndërtimit. Jetëgjatësia e strukturës së re, pas ndërhyrjes vlerësohet 50 vjet, por kjo gjë nuk do të ndodhte.
Në të njëjtën linjë Instituti i Ndërtimit nxori konkluzionin se ndërtesa e Djegies Plastike duhet të rikonstrukturohet dhe riparohet për shkak të problemeve të shumta që ishin konstatuar. Nisur nga ky fakt Qendra Spitalore Universitare Nënë Tereza i dërgoi kërkesë Ministrisë së Shëndetësisë kërkesën mbi oponencën teknike të Institutit të Ndërtimit në dhjetor 2020 për marrjen e masave mbi godinën e Djegies Plastike.
Sipas Kontrollit të Lartë të Shtetit, në godinën e Djegies Plastike u evidentuan disa probleme. Në godinën Djegie Plastike, në të cilën ndodhet edhe Laboratori i Anatomi Patologjisë (objekt i marrëveshjes koncesionare i cili nuk i është dorëzuar koncesionarit për shkak të dëmtimeve të tërmetit) janë mbajtur dy akt konstatime përkatësisht në nëntor 2019, nga ku rezulton se dëmet e tërmetit vërehen kryesisht në trare, muret tërthore të objektit, plasaritje të suvasë dhe dëmtime të muraturës mbajtëse.
Sipas auditit rekomandohet ndalimi i kalimit dhe aktiviteti spitalor deri në riparimin e plotë të dëmtimeve dhe është cenuar integriteti strukturor, struktura është përgjigjur thuajse në fazën elastike.
QSUNT i ka kërkuar Ministrisë së Shëndetësisë udhëzime mbi hapat që duhet të ndërmarrë, nëse Ministria e Shëndetësisë duhet të vijojë me riaftësimin e godinës apo nëse planifikon ndërhyrje të tjera për të. Ministria e ka përfshirë këtë projekt në projektin e Bankës Botërore, për realizimin e projekt preventivit të zbatimit, duke i kërkuar institucionit të mos ndërmarrë asnjë veprim për rikonstruktimin e kësaj godine.